Mavi Kart Sahiplerinin Türkiye’den
Emeklilik Şartları
Türkiye
Cumhuriyeti Kanunları çifte vatandaşlığa imkân tanımasına rağmen, özellikle
Avrupa'da bazı ülkelerin kanunlarının Türkler açısından çifte vatandaşlığa
imkân tanımaması nedeniyle bu ülkelerdeki insanlarımız hukuken çifte vatandaş
olamamaktadırlar.
Yurtdışında yasayan Türk
vatandaşlarının bulundukları ülkelerin vatandaşlıklarını kazanmasını
destekleyen Türkiye, bu amaçla "mavi kart" (eski adı ve rengiyle
"pembe kart") uygulamasını başlatmıştır.
1995 Yılında yapılan ilk düzenleme:
Çifte vatandaşlığı kabul etmeyen
ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye'de yabancı muamelesine tabi tutulma
endişesi, vatandaşlarımızın yabancı devlet vatandaşlığına geçmekten vazgeçip
yurtdışındaki haklarından feragat etmelerine neden olunca, ilk olarak Türk
vatandaşlığını kaybetmenin sonuçlarını düzenleyen 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı
Kanununun 29 ncu maddesi, bilindiği üzere 07.06.1995 tarih ve 4112 Sayılı Kanun
ile değiştirilmiştir.
Böylece, doğumla Türk vatandaşlığını
kazanmış olup da sonradan Bakanlar Kurulundan çıkma izni almak suretiyle
yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler ve bunların kanuni
mirasçıları diğer yabancılardan ayırt edilmiş ve Türkiye Cumhuriyetinin milli
güvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydı ile bu
kişilerin Türkiye'deki bazı haklarının devamına imkân tanınmıştır.
2004 Yılında yapılan ikinci düzenleme:
403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun
4112 Sayılı Kanunla değişik 29 uncu maddesini değiştiren 29.06.2004 tarih ve
5203 Sayılı Kanun 06.07.2004 tarih ve 25514 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe girmiş ve kanundan yararlanacak olanlar ile sağlanan hakların kapsamı
yeniden belirlenmiştir. Buna göre 29 uncu madde; "Bu Kanun gereğince Türk
Vatandaşlığını kaybeden kişiler, kayıp tarihinden başlayarak yabancı
muamelesine tabi tutulur. Ancak doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri
Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni alanlar ve bunların vatandaşlıktan
çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocukları; Türkiye Cumhuriyetinin milli
güvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, askerlik
hizmetini yapma yükümlülüğü ve seçme-seçilme, kamu görevlerine girme, muafen
araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin
kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki
hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen
yararlanmaya devam ederler. Kanunun 33 ve 35 inci madde hükümleri
saklıdır." seklinde yeniden düzenlenmiştir.
2009 Yılında yapılan düzenleme:
12.06.2009 tarih ve 27256 Sayılı Resmi
Gazete' de yayınlanarak yürürlüğü giren 5901sayılı Türk Vatandaşlık Kanununun
28. maddesinde ise, 2004 tarihli düzenleme öz olarak aynen korunmuştur. Buna göre;
"Çıkma izni almak suretiyle Türk
vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar
MADDE 28 – (1) Doğumla Türk vatandaşı
olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri
ile birlikte işlem gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin
hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme ve
seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme
hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu
hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk
vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler."
Ancak bu düzenlemelere rağmen, Mavi
Kart ile ilgili hakların kullanılmasında, uygulamada, daha önce öngörülmeyen
sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunlar, özellikle kurumların kendi kanunları ve
Mavi Kart ile verilen ilgili hakların kullanılması arasındaki uyumsuzluktan
kaynaklanmaktadır. Başkanlığımız tarafından yaşanan sorunların kalıcı bir
şekilde çözülmesi için çalışmalar devam etmektedir. İlgili kurumlar arasında
koordinasyon sağlanarak ileriye dönük tedbirler alınacaktır.
2012 Yılında yapılan yeni düzenleme:
18/05/2012 tarih ve 28296 Sayılı Resmi
Gazete' de yayınlanarak yürürlüğü giren 6304 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri
ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
dair Kanunda Mavi Karta ilişkin önemli değişiklikler getiren düzenlemeler
yapılmıştır.
Yapılan düzenleme ile;
· Mavi
kartlıların kayıtlarının, elektronik ortamda tutulmasına imkân verecek Mavi
Kartlılar Kütüğü oluşturularak Mavi kart sahiplerine kimlik numarası verilecek,
· Mavi
kart sahiplerinin altsoylarına da mavi kart düzenlenebilecek,
· Mavi
Kart sahipleri kamu kurum ve kuruluşlarında; işçi, geçici veya sözleşmeli personel
olarak çalışabileceklerdir.
Ayrıca, Mavi Kart Değerli Kâğıtlar
Kanununa eklenerek değerli kâğıt sayılmıştır.
Mavi
kart sahiplerinin Türkiye’de emekli olma durumları yargı kararı ile
sağlanmaktadır. Kazandığımız birçok emsal karar ile emekliliğiniz %100 garanti
altına alınmış Mavi karttan çıkmadan emekli olma durumunuz sağlanmıştır.
11.09.2014 Tarihinde yapılan yeni düzenleme:
Yurt dışı hizmet borçlanmalarında,
“Türk vatandaşı olmak” şartı, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk
vatandaşı olması gerektiğini ifade eder.
Diğer bir anlatımla, Türk vatandaşlığında geçmeyen yurt dışı
sigortalılık veya ev kadını olarak geçen süreler borçlandırılmamakta, fakat
sadece borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olmamasına rağmen izinle Türk
vatandaşlığını kaybeden sigortalıların yurt dışında Türk vatandaşı olarak geçen
süreleri borçlanma hakkı bulunmaktadır. Kamuoyunda “pembe ya da mavi kart
sahibi” olarak bilinen doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan
vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını
kazananlar, başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmasalar dahi, borçlanma
kapsamındaki sürelerde Türk vatandaşı olmaları durumunda borçlanma hakkından
yararlanabileceklerdir. Bu itibarla izinle Türk vatandaşlığını kaybedenler
11/09/2014 tarihinden itibaren diğer şartların yerine gelmesi şartıyla borçlanma
talebinde bulunabilmektedirler.
Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler
de, söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabilmektedirler.